اگر مانند اکثر مردم باشید، احتمالاً هنگام رانندگی به حالت خودکار می‌روید و به ندرت، اگر اصلاً، به این فکر می‌کنید که عادت‌هایی که طی سال‌ها ایجاد کرده‌اید می‌تواند بر گیربکس خودروی شما تأثیر منفی بگذارد. حتی اگر در دبیرستان دوره آموزش رانندگی گذرانده‌اید یا دوره آموزش رانندگی عملی دیده‌اید، احتمالاً چیز زیادی درباره چگونگی جلوگیری از کارهایی که می‌تواند به گیربکس خودروی شما آسیب برساند یاد نگرفته‌اید. و این ناامیدکننده است چون گیربکس یکی از مهم‌ترین قسمت‌های خودروی شماست که مسئول تعویض دنده‌ها و اطمینان از شتابگیری روان است. می‌توانید آن را به عنوان واسط بین موتور و چرخ‌های خودروی خود در نظر بگیرید که اطمینان حاصل می‌کند همه چیز به درستی کار می‌کند.
بسیاری از ما ناخواسته کارهایی مانند نادیده گرفتن نگهداری منظم و تعویض دنده قبل از توقف کامل را انجام می‌دهیم که فشار غیرضروری بر گیربکس وارد می‌کند. با توجه به اهمیت آن در حفظ عملکرد خودروی شما، وقتی مشکلی پیش می‌آید، تعمیر گیربکس اتوماتیک می‌تواند هزینه‌بر باشد. در حالی که ممکن است درست باشد که عادت‌های قدیمی به سختی ترک می‌شوند، آگاه بودن از برخی از کارهایی که انجام می‌دهید و می‌تواند باعث ساییدگی و خرابی زودرس گیربکس شود، ممکن است به شما کمک کند راه‌های خود را تغییر دهید و خود را از دردسر تعمیرات گران‌قیمت در آینده نجات دهید.
شتابگیری و ترمزگیری شدید
هرچند ممکن است وسوسه‌انگیز باشد که محدودیت‌های خودروی خود را با فشار دادن بیش از حد پدال گاز آزمایش کنید، این نوع شتابگیری تهاجمی می‌تواند مشکلاتی برای گیربکس ایجاد کند. وقتی که از یک چراغ قرمز تا چراغ قرمز بعدی به سرعت شتاب می‌گیرید، باعث می‌شوید که خودرو به‌طور ناگهانی دنده عوض کند و گیربکس را تحت فشار قرار دهید. با افزایش سرعت شما، مایع گیربکس سریع‌تر می‌سوزد و باعث می‌شود آن بیش از حد گرم شود. بیشتر خودروها نمی‌توانند این نوع فشار را تحمل کنند و با گذشت زمان، می‌تواند منجر به آسیب جدی یا حتی نیاز به بازسازی یا تعویض کامل گیربکس شود.
اگر سریع شتاب می‌گیرید، احتمال دارد که به شدت نیز ترمز کنید، که می‌تواند فشار غیرضروری بر خودروی شما وارد کند. بهترین اقدام پیشگیرانه‌ای که می‌توانید برای کاهش ساییدگی و فرسودگی گیربکس خود در اثر شتابگیری و ترمز کردن انجام دهید، این است که در صورت امکان به تدریج شتاب بگیرید و کاهش سرعت دهید. در حالی که مواقعی وجود دارد که ترمزهای شدید و شتابگیری سریع ضروری هستند، کاهش این موقعیت‌ها فشار کمتری بر گیربکس شما وارد می‌کند، بهره‌وری سوخت را بهبود می‌بخشد و احتمالاً عمر خودروی شما را افزایش می‌دهد.
عدم استفاده از ترمز دستی
اگر مانند اکثر مردم باشید، ترمز دستی خودروی شما بیشتر مواقع یک فکر پس از انجام است. ممکن است آن را فعال نکنید تا زمانی که متوجه شوید خودرویتان در یکی از مواقع نادر که روی یک تپه با شیب تند پارک کرده‌اید، به عقب سر می‌خورد. این یکی از عادت‌های رانندگی متداولی است که ممکن است به خودروی شما آسیب برساند، و شاید ندانید که باید حتی روی سطح صاف نیز از ترمز دستی استفاده کنید تا فشار روی گیربکس را کاهش دهید.
وقتی از ترمز دستی خود استفاده نمی‌کنید، تمام وزن خودروی شما روی گیربکس می‌افتد، به‌ویژه روی یک قطعه کوچک به نام “چنگک پارک” در گیربکس‌های اتوماتیک. این قطعه برای نگه داشتن خودروی شما در حالت ثابت به طور دائمی طراحی نشده است، و تکیه بیش از حد بر آن می‌تواند منجر به سایش و احتمال خرابی شود.
ترمز دستی خودروی شما، که به عنوان ترمز اضطراری یا دست‌ترمز نیز شناخته می‌شود، یک پشتیبان حیاتی برای سیستم ترمز اصلی خودروی شماست. وقتی به درستی استفاده شود، از حرکت کردن خودروی شما هنگام پارک جلوگیری می‌کند و همچنین از گیربکس محافظت می‌کند. اگر خودروی شما دارای گیربکس دستی است، ترمز دستی حتی اهمیت بیشتری دارد زیرا این روش اصلی برای ثابت نگه داشتن خودروی شما هنگام پارک است و از فشار غیرضروری روی گیربکس و کلاچ جلوگیری می‌کند.
تعویض دنده در حین حرکت (گیربکس اتوماتیک)
در حالی که ممکن است عادت داشته باشید که از دنده جلو به دنده عقب (یا برعکس) در حالی که خودروی شما هنوز در حال حرکت است تغییر دهید، انجام این کار می‌تواند باعث ایجاد تنش یا آسیب به گیربکس شود. برای درک اینکه چرا نباید هرگز در حالی که خودروی شما در حال حرکت است دنده را تغییر دهید، ایده خوبی است که درباره نحوه کار گیربکس اتوماتیک اطلاعات کسب کنید. تغییر دنده در حالی که خودروی شما هنوز در حال حرکت است، باعث می‌شود که قطعات با شتاب خودروی شما مقابله کنند و منجر به حرکات ناگهانی و فشار ناگهانی بر دنده‌ها و مکانیسم گیربکس شود. انجام منظم این کار می‌تواند به اجزای داخلی گیربکس مانند دنده‌ها و دیسک‌های کلاچ آسیب برساند.
در حالی که خودروهای مدرن دارای سیستم‌های الکترونیکی هستند که برای جلوگیری از این نوع آسیب طراحی شده‌اند و مانع تغییر دنده به روش‌هایی می‌شوند که می‌تواند به گیربکس آسیب بزند، همچنان ایده خوبی است که احتیاط کنید. مطمئن شوید که همیشه قبل از تغییر دنده از جلو به عقب به طور کامل توقف کنید. همچنین، حتماً دفترچه راهنمای خودروی خود را برای راهنمایی‌های تولیدکننده در مورد تغییر دنده‌ها بررسی کنید، زیرا این می‌تواند به شما کمک کند با نحوه تغییر دنده در شرایط رانندگی مختلف خاص خودروی خود آشنا شوید.
تکیه دادن همواره پا بر روی کلاچ (گیربکس دستی)
اگر خودرویی با گیربکس دستی دارید، احتمال دارد که گاهی اوقات به فشردن ناکامل کلاچ یا فشار ندادن آن به طور کامل بر روی کف متهم شده باشید. ممکن است این کار را در توقف‌گاه‌ها یا چراغ‌های راهنمایی برای جلوگیری از ترمز کردن انجام دهید. شاید این کار را هنگام تعویض دنده‌ها یا هنگام حرکت در ترافیک آهسته انجام دهید.
کلاچ برای درگیر شدن کامل یا عدم درگیر شدن کامل با سیستم انتقال نیرو طراحی شده است. فشردن ناکامل کلاچ به این معنی است که شما آن را نه به طور کامل درگیر می‌کنید و نه به طور کامل آزاد می‌کنید، که منجر به افزایش اصطکاک بین صفحه کلاچ و چرخ طیار می‌شود. همه این اصطکاک‌ها می‌تواند باعث فرسوده شدن سریع‌تر کلاچ و آسیب به گیربکس شود.
وقتی کلاچ را به طور ناکامل فشرده می‌کنید، باعث لغزش آن می‌شوید و این لغزش بیش از حد فرسایش و سایش را ایجاد می‌کند. در نهایت، این لغزش ممکن است باعث خرابی زودرس قطعات شود، گیربکس را تحت فشار بیشتری قرار دهد و سایر قطعات را نیز خراب کند، از جمله جعبه‌دنده و بلبرینگ رهاسازی کلاچ. این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که فشردن ناکامل کلاچ انتقال قدرت موتور به سیستم انتقال نیرو را مختل می‌کند، باعث انتقال قدرت ناکارآمد و افزایش سایش قطعات گیربکس می‌شود. در حالی که فشردن ناکامل کلاچ ممکن است به نظر یک عادت بی‌ضرر بیاید، اما یکی از کارهایی است که باید از آن اجتناب کنید اگر خودروی شما دارای گیربکس دستی است.
غافل بودن از سطح روغن گیربکس
نوع خودروی شما و نحوه رانندگی شما نقش بزرگی در میزان نیاز به تعویض روغن گیربکس خودروی شما دارد. این روغن قطعات متحرک گیربکس را خنک و روان می‌کند و به حفظ فشار هیدرولیکی در خودروهای دارای گیربکس اتوماتیک کمک می‌کند. وقتی سطح روغن گیربکس خودروی شما کمتر از سطح ایده‌آل باشد، می‌تواند باعث مشکلات زیادی شود، از جمله روانکاری ناکافی، افزایش اصطکاک، گرم شدن بیش از حد و در نهایت سایش و خرابی مکانیکی.
هرچه بیشتر بدون تعویض روغن گیربکس خودروی خود پیش بروید، احتمال بیشتری وجود دارد که براده‌های فلزی و سایر آلاینده‌ها در آن جمع شوند که منجر به مسدود شدن مسیرها و کاهش عملکرد می‌شود. روغن آلوده می‌تواند باعث تغییر دنده ناپایدار، لغزش و در بدترین حالت، خرابی کامل گیربکس شود. بیشتر خودروهای مدرن مجهز به کامپیوترها و حسگرهایی هستند که به شما اطلاع می‌دهند که سطح روغن گیربکس شما خیلی پایین آمده است و مهم است که وقتی هشداری دریافت می‌کنید سریعاً پاسخ دهید.